Weerkunde of Weerhandel?  (01)


Ieder mens is min of meer deskundig als het gaat om het weer. De meeste mensen weten wel of zij een regenjas moeten aandoen als zij even gaan winkelen of wandelen. Weten hoe het weer over een paar uur zal zijn, is al een stuk lastiger. Maar om met enige zekerheid te kunnen weten hoe het weer morgen of overmorgen zal zijn, moet men weerkundige zijn, beroeps of amateur. De echte weerkunde is een wetenschap waarvoor veel kennis van wis- en natuurkunde nodig is. Weerkunde is in zijn algemeen een nuttig, mooi maar gecompliceerd vak. In verband met de grote belangen die gemoeid kunnen zijn met het weer, wordt ook de weerkunde meer en meer be�nvloed door economische, zakelijke en commerci�le belangen die de objectiviteit en zuivere wetenschappelijkheid van deze wteenschap en van dit vak danig onder druk hebben gezet. Dit is ook goed te merken als het gaat om de effecten van het vliegverkeer op het weer, het klimaat en de kwaliteit en kwantiteit van het zonlicht dat het aardoppervlak bereikt. De gevolgen zijn voor ieder mens dagelijks zicht- en merkbaar, en ook op langere termijn krijgt iedereen te maken met ingrijpende klimatologische veranderingen die mede door het vliegverkeer wordne veroorzaakt, maar toch hoor je de politiek er nooit over, terwijl ook de journalistiek liever haar programma's en pagina's blijft vullen met reisverhalen en -advertenties. 

Robert van Waning


KNMI historie In den beginne was er het KNMI....... 
Buys Ballot effende de weg voor huidige macht deskundigen 
Door
F. van Lunteren*, Vrije Universiteit Amsterdam en Universiteit Utrecht

Kritische houding 
Waar de wetenschap geen eenduidige antwoorden geeft, rijzen automatisch vragen over de onafhankelijkheid van de deskundigen. Onderzoekers zijn zich maar al te zeer bewust van de door hun opdrachtgevers gewenste uitkomsten. Resultaten van door de fabrikant gefinancierd onderzoek naar de effecten van geneesmiddelen bleken in een aantal gevallen significant te verschillen van de uitkomsten van onafhankelijk onderzoek. Medische tijdschriften eisen tegenwoordig dan ook een duidelijke vermelding van de geldschieters. Ook door de overheid geraadpleegde deskundigen staan bloot aan dergelijke druk, zeker als de politieke belangen groot zijn. Menigeen vroeg zich hardop af of het NIOD wel de juiste instantie was voor een kritisch onderzoek naar het handelen van de eigen broodheer in de Srebrenica-affaire.

Voor de goede orde, het gaat hier niet, althans niet noodzakelijk, om moedwillige verdraaiing van feiten, maar om subtiele en grotendeels onbewuste processen. En zelfs al zouden de onderzoeksresultaten glashard zijn, dan is de interpretatie daarvan nog niet eenduidig. Waar vuistdikke onderzoeksrapporten moeten worden teruggebracht tot een paar A4-tjes met conclusies en aanbevelingen is het onvermijdelijk dat enige vertekening optreedt. Maar die kan wel bepalend zijn voor de uiteindelijke politieke keuze. Dit alles is nog geen reden voor grote zorg, maar wel voor een kritische houding ten aanzien van deze onzichtbare beleidsbepalers
(Bron: https://www.knmi.nl/kenniscentrum/in_den_beginne_was_er_het_knmi.htm )


Meteonet
Werken in het Weer

In dit onderdeel van Meteonet willen we verschillende aspecten van het werkzaam zijn in het weer belichten. Niet alleen de bekende weermannen of weervrouwen maar ook de onbekende zal voor het voetlicht treden. Wat voor beroepen zijn er in de weerkunde te vinden? Wat doet een mediameteoroloog? Hoe wordt een weerwaarneming gemaakt? Allemaal vragen waar u de komende tijd antwoord op zal krijgen.

De redactie van Meteonet heeft inmiddels al het hele land door gereisd om op bezoek te gaan bij mensen die op ��n of andere wijze werkzaam zijn binnen de wereld van het weer. De komende maanden kunt u meer lezen over verschillende personen, hetzij bekend, hetzij minder bekend. Ditmaal spraken we met meteoroloog Jacob Kuiper van het KNMI.

 
Wat wil je nog meer schrijven, c.q. beschrijven?
"De combinatie luchtvaart en meteorologie trekt me erg aan. Daarover zou ik graag nog eens een mooi boek willen schrijven. Uiteraard blijven de zonsverduisteringen van de komende jaren in beeld en misschien komt daarover nog wel weer een nieuw werk (2001 Afrika, 2003 grote gedeeltelijke verduistering in Nederland). Verder misschien nog wel weer een algemeen weerboek."
[..]
In 1986 deed de commercie zijn intrede binnen de wereld van het weer. Wat vind jij van deze ontwikkeling tot nu toe?

"Een goede ontwikkeling. Hierdoor zijn wij als KNMI, misschien is het wat oneerbiedig om het zo te zeggen, uit de mottenballen gekomen toen we destijds geprikkeld werden door de komst van Meteo Consult. Momenteel heeft de politiek duidelijk gesteld dat de taak van het KNMI primair moet worden gericht op activiteiten ten behoeve van het algemene publiek. Daarbij mogen geen commerci�le activiteiten worden uitgevoerd. De waarschuwingstaak van het KNMI bij extreme weersituaties blijft daardoor verschoond van allerlei commerci�le nevenaspecten. Dat is een goede zaak waardoor het nationale Instituut zich nu op die taak optimaal kan richten terwijl de commerci�le weerbedrijven hun specifieke producten aan bedrijven kunnen verkopen."

(Bron: https://www.meteonet.nl/diversen/werkweer_JacobKuiper.htm )


MeteoConsult
Organisatie
Meteo Consult is het grootste weerbedrijf van Europa met vestigingen in zes landen waar in totaal ongeveer 150 personen werken. Meteo Consult werd in 1986 in Nederland opgericht en heeft het hoofdkantoor in Wageningen. Daar werken ruim 60 personen. Meteo Consult is actief op alle markten waar meteorologie een rol speelt. Velen kennen ons uit de media, bijvoorbeeld via het weerbericht op televisie, radio of krant. Wij benaderen de consument echter ook direct. Via internet bijvoorbeeld waar het gemiddeld aantal gebruikers per maand op www.weer.nl op 495.000 ligt. Het aantal pageviews is sterk weers- en seizoensafhankelijk, maar komt op gemiddeld 8 miljoen per maand uit. Via het betaalgedeelte van de site, www.meteo24.nl , kunt u rechtstreeks actuele en verwachte beelden van de weerradar bekijken en gedetailleerde verwachtingen van meer dan 120.000 plaatsen in de hele wereld raadplegen. Ook kunt u ons programma Weerbeeld downloaden. De weersinformatie die u dan ophaalt kunt u op uw gemak off-line bekijken. De Meteo Consult weerlijn op 0900 9725 is een van de meest populaire weerlijnen van Europa. U kunt er niet alleen de verwachtingen van uw vakantiebestemmingen beluisteren, maar ook de verwachting tot 10 dagen vooruit.

Meteo Consult is Europees marktleider op het gebied van SMS diensten via de mobiele telefoon. U kunt net zo gemakkelijk een neerslagverwachting per kwartier vooruit voor uw woonplaats krijgen als een verwachting voor een week vooruit voor wereldwijde reisbestemmingen. Meer daarover op www.weer.nl. Nieuw zijn de grafische mogelijkheden op de mobiele telefoon waar KPN via i-mode mee begonnen is en Vodafone via Vodafone Live! De weerdienst van Meteo Consult behoort nu al tot de meest populaire diensten op deze nieuwe media.

Meteo Consult is toonaangevend op het gebied van Weer & Verkeer. Voor grote delen van het land worden de wegen in het winterseizoen continu bewaakt. Dit leidt tot een advies aan wegbeheerders van Gemeenten, Provincie, Waterschappen en Rijkswaterstaat. Door speciaal hiervoor opgeleide meteorologen wordt aangegeven of gezien de weersomstandigheden wel of niet gestrooid moet worden en zo ja, wanneer. Daarvoor worden ongeveer 170 gladheidmeldsystemen in Nederland bewaakt. De lengte van files hangt nauw samen met de weersomstandigheden en Meteo Consult heeft daarover veel kennis opgebouwd. Onze klanten kunnen online weersverwachtingen ophalen via www.gladheid.nl. [..]

Meteo Consult werkt voor een groot aantal internationale organisaties zoals de wereld voedsel organisatie FAO in Rome en het Joint Research Center in Ispra in Itali�. Door Meteo Consult bewerkte gegevens worden daar gebruikt om resp. de trek van sprinkhanen te kunnen berekenen en om gewasopbrengsten al enkele maanden voor de oogstdatum in te schatten.
[..]

De meteorologische markt houdt niet bij Nederland op. Meteo Consult heeft een groot aantal klanten in het buitenland. Om de buitenlandse markt nog beter te bedienen is in een aantal landen een eigen bedrijf opgezet, deelgenomen in een al bestaand weerbedrijf of een joint venture opgezet.
Het is de intentie van Meteo Consult om binnen enkele jaren tot de vijf grootste en meest toonaangevende weerbedrijven van de wereld te horen.

Wageningen, 2004
Harry Otten


Weerderivaten, een instrument voor het afdekken van weerrisico's

Slecht weer kan tot grote kostenposten leiden. Voor de hand liggende voorbeelden zijn hagelschade voor de glastuinbouw, ondergelopen polders bij overvloedige neerslag en omgewaaide bomen. Voor veel van dit soort schades zijn verzekeringen af te sluiten. In voorkomende gevallen wordt de schade door een schadeexpert vastgesteld en gaat de verzekeraar tot uitkering over.

Er zijn daarentegen meer dan voldoende voorbeelden waar schade door het weer niet eenduidig vastgesteld kan worden. Als de inkomsten van een strandtentexploitant in een zeker jaar teruglopen kan dit het gevolg zijn van een tegenvallende zomer, maar ook van een slechte bedrijfsvoering of wijzigingen in de infrastructuur. De schade kan dan niet onafhankelijk worden vastgesteld. Een verzekeraar zal hiervoor geen verzekering (kunnen) aanbieden.

Toch is het mogelijk het risico van een tegenvallende zomer af te dekken met behulp van een weerderivaat op het aantal zomerse dagen. Er wordt dan een contract opgesteld waarbij de standtentexploitant van te voren een premie betaald. Na afloop van het seizoen wordt het aantal zomerse dagen op een nabijgelegen KNMI-station vastgesteld. Voor iedere dag minder dan het jaarlijks gemiddelde aantal zomerse dagen, ontvangt de strandtentexploitant een van te voren afgesproken bedrag (bijvoorbeeld de dagomzet op een zomerse dag). In slechte jaren worden de tegenvallende inkomsten gecompenseerd; in goede jaren moet een deel van de winst worden betaald aan premies.

In vele sectoren speelt het weer een grote rol van betekenis. Enkele van die bedrijfstakken worden kort behandeld en bekeken wordt op welke manier een weerderivaat uitkomst kan bieden.

Agrarische sector: het weer heeft een grote uitwerking op de oogst. Niet alleen temperatuur, maar ook neerslag en het aantal vorstdagen per jaar kunnen invloed hebben op de lengte van het groeiseizoen en de agrarische sector.
Bouw: vorst en neerslag hebben invloed op de processen binnen de bouw. Ongunstig weer leidt binnen de bouw tot vertragingen, die leiden tot inkomstenderving. Met een weerderivaat kan hiervoor worden gecompenseerd.
Energiebedrijven: Een sector waarbij het weer grote invloed heeft op de inkomsten, is de energiesector. Een extreem zachte winter zorgt voor een lage energieafzet. Energiebedrijven lopen op deze manier een aanzienlijke inkomstenderving op. Een derivaat op temperatuur zorgt in ongunstige jaren voor compensatie. Het is dan ook niet verwonderlijk, dat het eerste weercontract ter wereld werd afgesloten binnen deze sector (Verenigde Staten, 1997).
Drankindustrie�n: de drankconsumptie is sterk afhankelijk van de temperatuur. Bij tegenvallende zomertemperaturen zal de drankconsumptie achterblijven en de drankindustrie een beduidend lagere omzet hebben.
Horeca: het weer heeft ook grote invloed op de horeca. Bij aangename temperaturen zitten de terrassen overvol en draait de horeca hoger omzetten. Ook de hoeveelheid zon op een dag heeft invloed op de mensen, waardoor ze eerder geneigd zijn een terrasje te pikken. Een weerderivaat op temperatuur in combinatie met zon zou een prima alternatief zijn gedurende een kwakkelzomer.
Standtenthouders
: Tegenvallend zomerweer betekent voor de badplaatsen tegenvallende toeristen aantallen. Standtenthouders moeten hun omzet halen gedurende de korte zomerperiode. Dat tegenvallend standweer invloed heeft op de omzet zal duidelijk zijn. Zeker voor een startende standtenthouder kan een tegenvallend jaar fatale gevolgen hebben. Een weerderivaat biedt zekerheid.
Pretparken: bezoekers van pretparken laten zich veelal leiden door het weer. Op een regenachtige dag blijft het aantal bezoekers achter, waardoor een inkomstenderving plaatsvindt. Ook voor pretparken zou een weerderivaat veel leed kunnen wegnemen.
Detailhandel: binnen het MKB is vaak sprake van enkelvoudige processen. Wanneer het weer z'n invloed kan uitoefenen op deze processen, dan loopt een bedrijf een aanzienlijk risico. Een weerderivaat kan dit risico voor een groot deel wegnemen.

(Bron: https://www.aeolis.nl/derivaten.htm )


AMSTERDAM - De wolkbreuken van de afgelopen dagen hebben in de agrarische sector tot grote schadeposten geleid. Bij verzekeraars hoeven de agrari�rs niet aan te kloppen, schade als gevolg van extreme weersomstandigheden is tot nu toe niet te verzekeren. Via zogenoemde 'weerderivaten' zijn deze risico's wel af te dekken.

"In Amerika maken energiebedrijven sinds 4 � 5 jaar al gebruik van weerderivaten om zich in te dekken tegen warme winters met lagere omzetten", stelt Alex Schippers, hoofd van de afdeling verzekeringen van ABN Amro. Ook andere bedrijven maken steeds meer gebruik van deze mogelijkheid om financieel minder gevoelig voor het weer te zijn.

De luchthaven Heathrow dekt zich in tegen extreme buitentemperaturen en de organisatoren van het WK-voetbal in Japan dekten zich in tegen extreme regen.

Weerderivaten zijn een soort opties waarbij de uitkering afhangt van bepaalde variabelen die te maken hebben met het weer, zoals de hoeveelheid regen op een dag.

Als de regen op een dag boven de vastgestelde hoeveelheid uitkomt, krijgt de koper van de optie een schadebedrag uitbetaald. Blijft de hoeveelheid regen gedurende de contractduur onder de grens dan is de koper van de optie de aanschafprijs hiervan kwijt. De contracten zijn verhandelbaar op de Chicago Mercantile Exchange of via Euronext-dochter Liffe in Londen.

Volgens Schippers bieden weerderivaten ook Nederlandse agrari�rs een mogelijkheid om de risico's van extreme weersomstandigheden af te dekken. Hierbij ziet hij een taak weggelegd voor de overkoepelende land- en tuinbouworganisatie LTO die als belangenbehartiger een contract voor de hele sector voor het komende seizoen zou kunnen afsluiten. In geval van schade zou LTO de schadevergoeding kunnen verdelen onder de gedupeerde boeren. ABN Amro heeft contact opgenomen met LTO om te praten over deze vorm van risicodekking.
(Bron: https://krant.telegraaf.nl/krant/archief/20020830/teksten/fin.weerderivaten.regen.weer.html


MEMORIE VAN TOELICHTING
ALGEMEEN
1. Aanleiding

Bij brief van 11 december 1997 (Kamerstukken II 1997/98, 23 673, nr. 5) is de Tweede Kamer ingelicht over de uitkomsten van de evaluatie van het agentschap Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI). Daarin is het voornemen geuit om de publieke en de commerci�le taken van het KNMI te ontvlechten.
{..}

De noodzaak van een wettelijke basis voor de publieke taken van het KNMI
De taken van het KNMI zijn gericht op de veiligheid van de Nederlandse samenleving, voorzover die wordt bepaald door meteorologische omstandigheden en omstandigheden op andere geofysische terreinen. Tot andere geofysische terreinen worden de seismologie, oceanografie, hydrologie en klimatologie gerekend. De zorg voor de veiligheid van de Nederlandse samenleving is bij uitstek een taak van de overheid. Om deze taak te kunnen verrichten houdt het KNMI de noodzakelijke infrastructuur van technische voorzieningen, kennis en internationale netwerken in stand. Een infrastructuur die zodanig kostbaar is, dat  deze activiteit economisch gezien niet  te exploiteren is door de commerci�le weermarkt als marktactiviteit. Tegen deze achtergronden zijn de taken van het KNMI als publieke taken aan te merken.
   Het onderbrengen van de voormalige commerci�le taken van het KNMI in 1999 in een besloten vennootschap heeft een inkadering van de publieke taken noodzakelijk gemaakt. De afbakening met de markt zal op grond van dit wetsvoorstel verder gestalte krijgen. Daaraan bleek met name buiten de overheid behoefte te bestaan. Daarnaast zal een duidelijke inkadering mogelijk een stimulerend effect hebben op de ontwikkeling van de particuliere weermarkt. Een heldere afbakening tussen publieke taken en private activiteiten maakt immers ook duidelijk wat de mogelijkheden voor de particuliere weermarkt zijn.

   Een deel van de KNMI-werkzaamheden kan in concurrentie geschieden. In dit verband kan worden genoemd door het KNMI te verrichten onderzoek voor derden. Ingevolge de Aanwijzingen inzake het verrichten van marktactiviteiten door organisaties binnen de rijksdienst (aanwijzing 4) mogen marktactiviteiten slechts worden verricht, indien het verrichten van deze activiteiten is opgedragen bij of krachtens de wet.
   Op grond van het op 7 december 1944 te Chicago tot stand gekomen Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart (Trb. 1973,109)(ICAO-Verdrag) in samenhang met Annex 3 van het verdrag zijn de verdragsluitende partijen, waaronder Nederland, gehouden de autoriteit aan te wijzen die uit naam van de verdragsluitende staat de luchtvaartmeterologische inlichtingen verstrekt. Voorheen viel de verantwoordelijkheid voor de dienstverlening in twee�n uiteen: het KNMI verzorgde de productie van de luchtvaartmeteorologische inlichtingen, en de Luchtverkeersbeveiliging (LVB) (nu: Luchtverkeersbeveiliging Nederland)(LVNL) was bij wet aangewezen om in de levering van die inlichtingen te voorzien. In de evaluatie van de LVB, zoals besproken met de Tweede Kamer in een algemeen overleg op 7 april 1998 (Kamerstukken II 1997/98, 23 673 en 25 856 nr. 8), is reeds aangegeven dat deze taakverdeling zal worden gewijzigd. En wel zodanig dat het KNMI de productie en de verstrekking van de luchtvaartmeteorologische inlichtingen aan luchtvarenden en aan de LVNL ten behoeve van zijn luchtverkeersleidingstaak op zich neemt. Voorts is aangekondigd deze taak wettelijk te verankeren. In het voorstel van wet wordt hieraan uitvoering gegeven.
(bron: https://www.knmi.nl/product/catalogus/memovantoel.htm )


   

Contrails are Bad News