Luchtvaartcirrus is niet 'onschuldig'  (1)
Door: Robert van Waning

Vliegtuigstrepen verdwijnen vaak snel, maar zij kunnen ook lange tijd zichtbaar blijven. Het worden brede wolken of zelfs 'sluierbewolking' of 'hoge bewolking' die de hele hemel bedekt. Men hoort er nooit over en niemand let er op. Vliegen is bovendien erg populair bij publiek, politiek �n bedrijfsleven. Wie heeft het dan nog over schadelijkheid? Toch kan het gaan om een zorgwekkende ontwikkeling. 

Omdat steeds meer mensen steeds vaker en verder gaan vliegen, neemt luchtvaartbewolking sterk toe.  Dit gebeurt echter heel geleidelijk. Luchtvaartbewolking is bovendien meestal niet van natuurlijke bewolking te onderscheiden. Daarom krijgt deze ontwikkeling weinig aandacht. 

Vliegtuigstrepen heten in vakkringen contrails. Dit is een samenvoeging van de Engelse woorden condensation (het condenseren van water in gasvorm  tot vloeibare of vaste (bevroren) vorm en trails (sporen). Deze dunne en lange wolken zijn nog te herkennen als een product van luchtvaart. Zij ontstaan op de hoogte waar vliegtuigen meestal vliegen, tussen de 9 en 11 kilometer boven het aardoppervlak. Over contrails is op het internet veel te vinden, o.a. op de website van dr Peter van Velthoven van het KNMI en op die van de Deense astronoom Holger Pedersen.  

Wolkenloze dagen zijn niet altijd zo zonnig als voorspeld. Al staat de lucht stijf  van vliegtuigemissies en hun bijprodukten, toch houden veel weermannen en -vrouwen vol  dat er geen vuiltje aan de lucht is. Zij beschouwen luchtvaartbewolking liever niet als een weerkundig verschijnsel. Ook als op een zonnige, wolkenloze dag de bekende vliegtuigstrepen niet verdwijnen maar juist groter en dikker worden, om daarna te vervagen tot een grijswitte sluier die de hele hemel bedekt, zult u hierover in het weerbericht niets horen of lezen. 

Contrails zijn niet zo onschuldig als men  denkt (�ls men denkt). In vliegtuigwolken vinden chemische reacties plaats,  waar nog weinig over bekend is.  De eind- en afvalprodukten zijn echter ongewenst. Deze chemische industrie hoog in de de ooit blauwe lucht wordt met subsidies en fiscale faciliteiten in stand gehouden. 
De luchtvaart moet groeien, vindt ook onze regering. Vliegen moet goedkoop blijven, vindt bijna iedereen. Onze economie en onze levensstijl zijn daarvan afhankelijk. Zo ging het ook met de bio-industrie van varkens en kippen, ondanks mest, stank, verzuring en watervervuiling. En ondanks alle waarschuwingen en protesten.

Sinds 1993 maak ik foto's van contrails, vliegtuigwolken en luchtvaartcirrus ('sluierbewolking'). Dit laaste is het moeilijkst omdat het meestal nauwelijks zichtbaar of herkenbaar is, maar het is ook de belangrijkste vorm van luchtvaartbewolking, omdat het op lange termijn van invloed kan zijn op het weer en zelfs het klimaat op aarde.

Vliegtuigwolken zijn tegenwoordig vrijwel iedere dag te zien, als er geen lage bewolking is die het zicht op de hogere luchtlagen belemmert. 
U moet er wel oog voor hebben. Met deze pagina's wil ik u helpen om vliegtuigbewolking te herkennen. Ook wil ik u graag stimuleren om er eens goed over na te denken.

Deze collectie van contrail-foto's is verre van compleet. De hemel is veel vaker bedekt met luchtvaartcirrus (-smog), maar ik ben niet altijd in de gelegenheid om foto's te maken. Bovendien is deze onnatuurlijke, door mensen veroorzaakte 'sluierbewolking' vaak niet goed te zien, soms omdat lagere bewolking het zicht beneemt, maar vaak ook vanwege te weinig contrast met de melkwitte achtegrond van de hemel. Die is het gevolg van een hoge graad van vochtigheid (in de vorm van ijskristallen) van de hogere luchtlagen van onze troposfeer. Vliegtuigen brengen veel vocht naar die hoogten..

Ik had gehoopt en eigenlijk ook verwacht dat Nederlandse amateur-meteorologen wel aan de bel zouden gaan hangen zodra zij doorkregen dat het luchtverkeer 'hun' lucht vervuilde en zodoende weer en klimaat veranderde. Jaren geleden waren het immers ook de sportvissers die als eersten georganiseerd alarm sloegen over de vervuiling van 'hun' viswater. Die sportvissers hadden echter geen emotionele binding met de vervuilers, terwijl amateur- �n beroepsweerkundigen een zwak plekje hebben voor de luchtvaart. Ze zitten zodoende zelf een beetje in het complot..  

Naar Deel 2 van de Nederlandse tekst

Foto's van contrails en luchtvaartbewolking in 2004 (2)

De weeratlas heeft een zeer uitgebreide wolkengids

Robert C. van Waning
Mr. Troelstralaan 27
1181 VD AMSTELVEEN
The Netherlands

Tel      020 - 441 76 73
Fax     +31.20.441 76 78
Mobiel    06 - 54 952 855

E-Mail: rvanwaning@seaportbeach.nl

HomePage Seaport Beach Appartementen